เนื่องจากโรคเบาหวานเป็นภาวะที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูง เนื่องจากไม่สามารถนํากลูโคสไปใช้ได้ตามปกติ การควบคุมอาหารจึงช่วยลดปริมาณกลูโคสที่ดูดซึมเข้าสู่ร่างกายโดยการลดปริมาณหรือเปลี่ยนสัดส่วนหรือชนิดของอาหารเพื่อให้น้ำตาลดูดซึมได้ช้าลง ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง
จุดมุ่งหมายในการควบคุมอาหาร
1. เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับปกติหรือใกล้กับระดับปกติ
2. เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารต่างๆ เช่น คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมันวิตามิน และเกลือแร่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย หลือพอที่จะให้คุณดูหนังxxxก่อนนอนสัก 1 เรื่อง
3. เพื่อช่วยป้องกันภาวะไขมันในเลือดสูง
4. เพื่อลดอาการแทรกซ้อนต่างๆ ที่เกิดขึ้นในผู้ป่วยโรคเบาหวาน เช่น ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง ภาวะหมดสติเนื่องจากการมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงหรือจากการมีระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ
5. เพื่อควบคุมน้ำหนักของผู้ป่วยให้อยู่ในเกณฑ์ที่ควรเป็น ถ้าเป็นเด็กให้ได้รับพลังงานเพียงพอเพื่อการเจริญเติบโต เวลาดูหนังxxxจะได้ไม่เหนื่อยง่าย
6. เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานมีสุขภาพแข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจ
7. เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจกรรมหรือทำงานต่างๆ ได้เป็นปกติ เช่นกันดูหนังxxx
การควบคุมอาหารเบาหวานที่ถูกต้องนั้นต้องควบคุมพลังงานในอาหารผู้ป่วยให้เหมาะสมกับแรงงานที่ผู้ป่วยใช้ใน การทำกิจกรรมต่าง ๆ มิใช่จำกัดหรือควบคุมเฉพาะข้าวและน้ำตาลเท่านั้น ถ้ารับประทานเนื้อสัตว์และไขมันมาก ระดับน้ำตาล ก็สูงได้เพราะอาหารทุกอย่างให้พลังงานเมื่อได้รับมาก ๆ พลังงานที่ได้รับจะมากกว่าที่ร่างกายต้องการ ระดับน้ำตาลในเลือดจะสูง ดังนั้น ผู้ป่วยจึงควรรับประทานข้าว เนื้อสัตว์ ไขมัน ผลไม้ในปริมาณที่กําหนดเพื่อให้ได้พลังงานเหมาะสมกับความต้องการของร่างกายผู้ป่วยควรงดน้ำตาลและอาหารที่มีน้ำตาลทุกชนิด
ผู้ป่วยเบาหวานจะรับประทานอาหารโดย
1. ทานอาหารครบ 5 หมู่ ประกอบด้วย เนื้อสัตว์ ข้าวหรือแป้งอื่น ๆ
2. ทานข้าวเป็นประจำตามที่กําหนด
3. ทานผักให้มากโดยเฉพาะผักประเภทใบและถั่วสด ส่งผลดีในการสร้างอสุจิ ฮอร์โมน
4. ตักข้าวตามจำนวนที่กําหนดไม่ควรเติมอีกถ้าไม่อิ่มทานผักเพิ่มลดอาหารประเภทแป้ง เพื่อให้ได้พลังงานเพียงพอในแต่ละวัน และอาจจะเหลือไว้สำหรับดูหนังxxxหน่อย
5. หลีกเลี่ยงผลไม้ที่มีรสหวานจัด เช่น ทุเรียน ขนุน น้อยหน่า ละมุด อ้อย มะขามหวานแห้ง ผลไม้กระป๋องต่างๆ
6. ทานผลไม้ที่หวานน้อย เช่น ส้ม มะละกอ พุทรา ฝรั่ง
7. งดของหวานทุกชนิดและขนมที่ใส่น้ำตาล เช่น ทองหยิบ ฝอยทอง สังขยา ขนมหม้อแกง กะละแม ข้าวเหนียวแก้ว ข้าวเหนียวแดงเม็ดขนุน มะพร้าวแก้ว ขนมเด็ก อาหารเชื่อมทุกชนิด เช่น ลูกตาล เชื่อม กล้วยเชื่อม มันเชื่อม มะตูมเชื่อม พุทราจีนเชื่อม สาเกเชื่อม ไอศกรีม ฯลฯ
8. หลีกเลี่ยงการทานเครื่องในสัตว์ต่าง ๆ
9. หลีกเลี่ยงการทานไขมันสัตว์ น้ำมันหมู เนย มันหมู มันไก่ เนื้อติดมัน หมูสามชั้น ครีม และน้ำมันพืช จำพวก กะทิ น้ำมันมะพร้าว น้ำมันปาล์ม หนังไก่
10. ใช้น้ำมันพืชที่มีส่วนผสมของน้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันรํา น้ำมันฝ้าย น้ำมันข้าวโพดให้มากขึ้น โดยใช้ใน การ ประกอบอาหารเป็นประจำ
11. หลีกเลี่ยงอาหารทอดที่มีน้ำมันมาก เช่น ปาท่องโก๋ ข้าวเกรียบทอด ข้าวตังทอด มันทอด ฯลฯ
12. ทานอาหารให้ตรงเวลา และไม่ควรงดอาหารมื้อหนึ่งมื้อใดโดยเฉพาะผู้ได้รับการรักษาด้วยการฉีด อินซูลิน เพราะอาจมีผลให้น้ำตาลในเลือดต่ำจนหมดสติได้